Uit onderzoek naar verdrinking bleek in 2017 dat we weinig weten over verdrinkingen in zwembaden. Betrouwbare gegevens over ongevallen in zwembaden zijn van belang om ook oorzaken en risicofactoren te kunnen identificeren. Omdat bekend is dat zwembaden ongevallenregistraties bijhouden, is de vraag ook welke inzichten de huidige registraties opleveren. Vanuit het project NL Zwemveilig heeft het Mulier Instituut daarom onderzoek gedaan naar de wijze waarop ongevallen in zwembaden worden geregistreerd. Zij hebben gekeken naar de huidige situatie, goede voorbeelden en knelpunten. Vervolgens is er advies geformuleerd over hoe ongevallenregistratie bij zwembaden er idealiter uit zou moeten zien.

Klik hier voor het ‘Adviesrapport ongevallenregistratie in zwembaden’.

Methode
Er zijn interviews gehouden met vijf landelijke zwembadorganisaties, tien overdekte zwembaden en telefonische interviews met provincies en uitvoeringsdiensten van provincies. Om het onderzoek goed te laten aansluiten bij de behoefte van de zwembadbranche, is tevens een expertmeeting gehouden met betrokkenen vanuit verschillende exploitatieorganisaties van zwembaden. Met deze experts zijn de resultaten van het onderzoek besproken en is gediscussieerd over vraagstukken die voor hen van belang zijn omtrent de registratie van ongevallen in zwembaden.

Resultaten
Op dit moment zijn zwembaden niet wettelijk verplicht om ongevallen te registreren. Zij doen dit echter vaak zelf wel. Deels vanuit eigen beweging en vaak ook vanuit een verplichting vanuit de zwembranche binnen het Keurmerk Veilig & Schoon. De doelen van deze registratie in zwembaden blijken met name juridische waarborging, nazorg richting bezoekers en kennis vergaren om preventieve maatregelen te kunnen nemen. De gegevens over risicofactoren van ongevallen in zwembaden uit de registratiesystemen worden vaak niet breder gedeeld of landelijk verzameld om andere zwembaden hiervan te kunnen laten leren. Bovendien hanteren deze registratiesystemen verschillende definities van een ongeval, zijn ze verschillend ingericht en registreren ze verschillende en vaak een beperkt aantal ongevallen en risicofactoren.

Advies
Naar aanleiding van het onderzoek wordt door het Mulier Instituut geadviseerd nadere richtlijnen op te stellen, zodat registratie in zwembaden op een uniformere manier plaatsvindt. Het is belangrijk om bij het opstellen van dergelijke richtlijnen rekening te houden met de praktische uitvoerbaarheid van de registratie. Er wordt ook advies gegeven over welke elementen bij het opstellen van de richtlijnen moeten worden bepaald.
Daarnaast wordt er benadrukt dat het van belang is dat er meer wordt uitgewisseld. Het gezamenlijk analyseren van ongevallen en risicofactoren is van grote waarde voor het verbeteren van preventie en voor educatie (opleidingen). Daarin moet een onafhankelijke organisatie het vertrouwen krijgen het voortouw te nemen.
Tot slot is aangegeven dat het belangrijk is om goed aan te sluiten bij huidige en toekomstige wetgeving op dit terrein. De provincies hebben hier een belangrijke handhavende rol in en het lijkt goed mogelijk om ook samen met hen na te gaan hoe beter gebruik te maken van de gegevens uit ongevallenregistraties in zwembaden. Dat is niet omdat het onveilig zou zijn in zwembaden, maar wel om van tijd tot tijd te reflecteren op ongevallen die plaatsvinden en oorzaken hiervan, zodat de veiligheid verder verbeterd kan worden.